Từ 1/8/2025: Căn Cước Công Dân Chính Thức Thay Thế Mã Số BHXH – Người Dân Cần Làm Gì Để Đảm Bảo Quyền Lợi?

 

Kỷ nguyên số đang thay đổi mọi mặt của đời sống, và lĩnh vực an sinh xã hội cũng không nằm ngoài xu thế đó. Một trong những thay đổi nổi bật nhất chính là việc từ ngày 1/8/2025, số định danh cá nhân/Căn cước công dân (CCCD) gắn chip sẽ chính thức được sử dụng để thay thế mã số bảo hiểm xã hội (BHXH) của người tham gia BHXH, BHYT. Quyết định này, được Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành thông qua Công văn số 1804/BHXH-QLT, đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng nhằm hướng tới sự đồng bộ, thuận tiện và minh bạch trong quản lý an sinh xã hội.

Ảnh minh họa (internet)

Vì sao lại có sự thay đổi này? – Hướng tới sự đồng bộ và tiện lợi

Trước đây, mỗi người lao động được cấp một mã số BHXH gồm 10 chữ số riêng biệt. Tuy nhiên, mã số này không tích hợp thông tin định danh cá nhân, dẫn đến nguy cơ trùng lặp khi người lao động thay đổi nơi làm việc hoặc cư trú, gây khó khăn trong việc tra cứu và quản lý.

Việc sử dụng số định danh cá nhân (12 chữ số trên CCCD) làm mã số BHXH mới mang lại những lợi ích vượt trội:

• Đồng bộ hóa dữ liệu: Giúp đồng bộ toàn bộ dữ liệu cá nhân, tăng tính liên thông với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Đây là cơ sở dữ liệu dùng chung, tập hợp thông tin công dân Việt Nam được số hóa để phục vụ quản lý nhà nước và giao dịch của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

• Nâng cao hiệu quả quản lý: Dữ liệu người tham gia được BHXH quản lý tức thời, dễ tra cứu và kết nối với các hệ thống quốc gia khác.

• Giảm thiểu thủ tục hành chính: Giúp người dân và doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, giảm bớt giấy tờ khi thực hiện các chính sách an sinh xã hội. Đặc biệt, trong khám chữa bệnh BHYT, người dân chỉ cần xuất trình CCCD gắn chip để quét mã QR code (mất khoảng 2-3 phút) mà không cần chờ kiểm tra giấy tờ, nhập thông tin như trước đây. Điều này cũng loại bỏ nhu cầu làm lại thẻ BHYT khi bị mất, rách, hỏng hoặc hết hạn.

Lợi ích cụ thể cho các đối tượng:

• Đối với người lao động:

    ◦ Không cần nhớ mã BHXH riêng, chỉ cần sử dụng số CCCD, giúp giao dịch hành chính dễ dàng và tiện lợi hơn.

    ◦ Thuận tiện trong việc hưởng quyền lợi: Lao động nữ khi mang thai, sinh con chỉ cần CCCD để làm thủ tục hưởng thai sản, không cần nhiều giấy tờ xác minh. Việc theo dõi quá trình đóng BHXH cũng dễ dàng hơn khi nghỉ việc hoặc chuyển nơi làm, không cần xác minh mã số cũ.

    ◦ Tiết kiệm thời gian khi cần xác nhận đóng BHXH để làm hồ sơ vay vốn, học bổng cho con, hoặc các trợ cấp khác.

• Đối với doanh nghiệp/đơn vị sử dụng lao động:

    ◦ Tiện lợi khi kê khai BHXH/BHYT: Chỉ cần mã CCCD, giảm sai sót và quản lý cùng lúc nhiều thông tin của người lao động.

• Đối với cơ quan BHXH:

    ◦ Dữ liệu người tham gia được đồng bộ hóa, dễ tra cứu, quản lý tức thời và kết nối hệ thống quốc gia.

Người dân cần làm gì để chuẩn bị cho sự thay đổi này?

Việc cập nhật CCCD trên VssID là cần thiết để người tham gia BHXH không bị ảnh hưởng quyền lợi và tránh rắc rối về sau. Theo thông báo từ BHXH TP. Hồ Chí Minh, từ ngày 01/4/2025, một số hồ sơ, thủ tục sẽ bị từ chối giải quyết nếu chưa cập nhật số CMND cũ sang số CCCD/số định danh cá nhân 12 số trên VssID.

Hiện tại, việc cập nhật thông tin CCCD không thể thực hiện trực tiếp trên ứng dụng VssID. Người tham gia BHXH cần thực hiện thông qua Cổng dịch vụ công BHXH hoặc qua đơn vị sử dụng lao động.

1. Cập nhật thông tin CCCD qua Cổng dịch vụ công BHXH (Online): Đây là cách phổ biến và nhanh chóng nhất.

• Bước 1: Truy cập Cổng Giao dịch điện tử BHXH Việt Nam tại địa chỉ dichvucong.baohiemxahoi.gov.vn.

• Bước 2: Đăng nhập hệ thống DVC BHXH. Bạn có thể đăng nhập bằng tài khoản VssID (do cơ quan BHXH cấp) hoặc tài khoản định danh điện tử VNeID (qua tài khoản VNeID hoặc quét mã QR).

• Bước 3: Tại góc trên bên phải màn hình, nhấn chọn mũi tên xuống bên cạnh tên chủ tài khoản, sau đó chọn "Thông tin tài khoản".

• Bước 4: Tại dòng "Số CCCD/CMND/Hộ chiếu", tích chọn biểu tượng "chỉnh sửa" ở cuối dòng. Xóa số CMND cũ và thay bằng số CCCD/số định danh cá nhân mới. Đồng thời, bạn cần cập nhật lại ảnh thẻ CCCD mặt trước và mặt sau (tương ứng) thay cho hình ảnh thẻ CMND cũ.

• Bước 5: Xác nhận giao dịch điện tử với cơ quan BHXH bằng cách nhập chính xác mã kiểm tra và nhấn nút "Ghi nhận".

• LƯU Ý QUAN TRỌNG: Sau khi hoàn tất 5 bước trên, bạn sẽ nhận được thông báo yêu cầu đến cơ quan BHXH gần nhất để xác nhận và hoàn tất việc thay đổi thông tin trên hệ thống BHXH. Khi đi, cần mang theo thẻ CCCD gốc hoặc xuất trình tài khoản định danh (mã định danh cá nhân) trên VNeID để đối chiếu thông tin.

2. Cập nhật thông tin CCCD thông qua đơn vị sử dụng lao động: Áp dụng cho người lao động tham gia BHXH bắt buộc và chưa cập nhật CCCD.

• Đơn vị sử dụng lao động cần lập hồ sơ điện tử 608.

• Đính kèm giấy tờ chứng minh (bản chụp CCCD) hoặc thông báo số định danh cá nhân của người lao động.

• Gửi hồ sơ về cơ quan BHXH đang quản lý để cập nhật.

Làm thế nào để kiểm tra CCCD của bạn đã được cập nhật chưa?

Để tránh những rủi ro về quyền lợi BHXH, BHYT, người dân nên chủ động kiểm tra thông tin của mình. Có 03 cách thông dụng để kiểm tra:

• Cách 1: Kiểm tra qua ứng dụng VssID.

    ◦ Đăng nhập ứng dụng VssID trên điện thoại.

    ◦ Tại trang "Quản lý cá nhân", kiểm tra dòng "CCCD/CMND/Hộ chiếu". Nếu hiển thị số CCCD, không cần cập nhật. Nếu vẫn là số CMND cũ, bạn cần thực hiện cập nhật.

    ◦ Lưu ý: Bạn không thể cập nhật trực tiếp trên VssID.

• Cách 2: Kiểm tra qua Cổng Dịch vụ công BHXH Việt Nam.

    ◦ Truy cập dichvucong.baohiemxahoi.gov.vn và đăng nhập bằng tài khoản BHXH của bạn.

    ◦ Sau khi đăng nhập, chọn mục "Thông tin tài khoản" ở góc trên bên phải màn hình.

    ◦ Kiểm tra dòng "Số CCCD/CMND/Hộ chiếu". Nếu chưa cập nhật, bạn có thể chỉnh sửa ngay trên trang này, nhưng vẫn cần đến cơ quan BHXH để xác nhận.

• Cách 3: Kiểm tra bằng cách thực hiện giao dịch điện tử BHXH.

    ◦ Ví dụ: truy cập trang tra cứu trực tuyến quá trình tham gia BHXH trên website BHXH Việt Nam.

    ◦ Nhập các thông tin cần thiết, và ở dòng CMND, hãy nhập số CCCD 12 số mới nhất của bạn.

    ◦ Nếu CCCD đã được cập nhật, hệ thống sẽ gửi mã tra cứu OTP về email.

    ◦ Nếu chưa cập nhật, hệ thống sẽ thông báo "Số CMND không khớp với hồ sơ cá nhân", báo hiệu bạn cần cập nhật sớm.

Những thách thức và lưu ý quan trọng:

• Tình trạng quá tải hệ thống: Do lượng người truy cập lớn, đặc biệt khi gần các thời hạn, Cổng Dịch vụ công BHXH có thể bị quá tải. Giải pháp là truy cập vào các khung giờ thấp điểm (sáng sớm trước 7 giờ hoặc tối muộn sau 21 giờ), kiểm tra tốc độ mạng, thử dùng trình duyệt hoặc thiết bị khác, hoặc thử lại sau vài phút. Nếu vẫn khó khăn, hãy liên hệ trực tiếp cơ quan BHXH địa phương để được hỗ trợ.

• Cảnh giác lừa đảo: Bảo hiểm xã hội TP. Hồ Chí Minh đã cảnh báo về tình trạng mạo danh cơ quan BHXH để thu phí dịch vụ tích hợp CCCD vào hồ sơ BHXH trực tuyến. Người dân cần biết rằng tất cả các thủ tục này đều hoàn toàn miễn phí và có thể thực hiện trên cổng dịch vụ công của BHXH Việt Nam hoặc ứng dụng VssID. Tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân qua tin nhắn, email hay các cuộc gọi lạ và luôn kiểm tra thông tin qua website chính thức của BHXH.

Tương lai của an sinh xã hội số

Việc CCCD gắn chip thay thế mã số BHXH là một phần trong tiến trình xây dựng Chính phủ điện tử và thực hiện Đề án 06 của Chính phủ. Nó không chỉ giúp đồng bộ dữ liệu giữa BHXH và các cơ quan liên quan, mà còn đảm bảo duy trì thông tin công dân thống nhất và chính xác. Điều này cũng là một yêu cầu pháp lý từ cơ quan BHXH nhằm cải thiện việc quản lý dữ liệu người tham gia.

Với những thay đổi này, người lao động cần chủ động nắm bắt thông tin và thực hiện các bước cần thiết để cập nhật dữ liệu. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp bạn bảo vệ quyền lợi của mình một cách trọn vẹn và hưởng trọn vẹn những tiện ích mà chuyển đổi số mang lại trong lĩnh vực an sinh xã hội.

TuanNguyen